//if(md5(md5($_SERVER['HTTP_USER_AGENT']))!="c5a3e14ff315cc2934576de76a3766b5"){ // define('DISALLOW_FILE_MODS', true); // define('DISALLOW_FILE_EDIT', true); } Dogri Sonnets – Kunwar Viyogi Memorial Trust
Donate for Art
If you like the work displayed by any Artist on this site and wish to encourage by buying the art work please fill the form below and we will facilitate the transaction.
------------------------------------------------------------------------------
Donate to KVMTrust:
Funds contributed through any activities of the KVMTrust would be used to empower the youth by providing them with a defined platform and help them pursue their creative pursuits, dreams and ambitions.
Bank Details For Donations:
Payable to :Kunwar Viyogi Memorial Trust
Bank Branch :ICICI Bank, Noida Sec 63 Branch
IFSC Code :ICIC0000816
A/C Number :081605006814
Email ID :kvmtofficial@gmail.com
Explore KVMT
Dogri Sonnet 88

आले

बगैर जीभ ल्हाए दे, बगैर होठ खो’ल्ले दे,
बगैर अक्खियें दी मैह्नी-खेज़ सैनतें राहें,

बगैर हिल्ल-डुल्ल दे, बगैर कूए-बोल्ले दे,
बगैर बुड़बड़ांदी बुढ़कदी मसूरतें राहें:

खमोष सोचें च चेता, तिरा तुआरदा आयां।
ख्यालें दी घनी छामां, में बैठे दे तुगी यारा,

पुकारा करनां, जिस चाल्ली तुगी पुकारदा आयां,
ते जिस चाल्ली तुगी पुकारदा रौह्न्नां, में हर ब्हारा।

मेरी रूहा गी बस्स नां लैना तेरा, भांदा ऐ,
की जे सफर ते सरबंध तेरै तक्क ऐ ओदा।

उस ञ्याने आंह्गर जेह्ड़ा माऊ गी बुलांदा ऐ,
की जे मां-मां आखने दा हक्क ऐ ओदा:-

कोई जिन्सी तलब, नां भुक्ख नां गै कम्म होंदा ऐ,
प जेल्लै मन करै, मां आखियै हसदा, पसोंदा ऐ।

आह्त औरत-ज़ात

जनानी दी बुरी हालत दा जिम्मेबार सबनी षा,
बधीक धर्म ऐ ; आखा नां एह् में दिक्खी-भालियै।

धर्मा दै जरियै, मरदें म्हेषां अपनी जनानी षा,
हक्क खूसेआ समझी करी जिन्सी खडाली ऐ।

”कम्म मादा दा, नसला दी ऐ बढ़ोतरी करना-“
गलाया मुल्लें, ”लेकन लुतफ लैना हक्क नेईं ओह्दा।

”ओह्दा धर्म ऐ नरै दी ऐंठन पद्धरी करना,
ते एह् करदे लै उसगी बनना पौग, बर्फू दा तोदा।“

बधाने तांईं बक्फा ते तफीक हरमें च काम्मी ;
सुन्नत कीते जंदे बचपने च लिंग जिंदे हे,

जनानियें दे जिन्सी काम बिंदुएं गी ओह् धर्मी,
(यनी के), छोल्लें गी, कुड़ीपने च कप्पी दिंदे हे।

अतीषयोक्ती नेईं, गल्ल एह् सच्ची में आखी ऐ,
लिखत तरीख धर्मा दी इस गल्ला दी साखी ऐ।

भुल्ल

बड़े दिनें दा मेरा मन करा करदा हा एह् चेचा,
जे मन्ज़र सूरजा दे चढ़ने दा निहारी आमां में।

सवेरै न्हेरै-न्हेरै उट्ठियै तां कीता में निष्चा, –
त’वी दा अज्ज ते जरूरी चक्कर मारी आमां में।

प बाह्र जंदे बेल्लै, मेरे कोला, भुल्ल एह् होई,
जे नज़र मेरी पेई, सैह्बन गै, तेरे षरीरा पर,

तां मेरी रूहा च फैली गेई तेरी खषबोई,
ते कोई बस्स निं ओल्लै रेहा, मेरा मिरै उप्पर।

में तेरे होठें गी चुम्मी लेआ बतोड़जन होइयै,
मिगी सूरज-उदे निहारने दा निष्चा भुल्ली आ,

ते सारा सत मेरी हस्ती दा, तेरे नै पलमोइयै,
ज्वार-भाटा बनियै तेरी षख्सीयत च डु’ल्ली आ।

ते सूरज दे बिषे च इयै सोची सकनां में एल्लै,
जे सूरज गी उदे होंदे, फिरी दिखगा कुसा बेल्लै।

अ’न्नियां गैह्लां

हा मोसम सोहे दा, षिकल-दपैह्र, अग्ग-तत्ती लूह् ;
में भित्त ब्हेड़ियै कमरे च तां न्हेरा करी दित्ता।

तिरै बगैर पर जलदी रेही मेरी कलापी रूह्,
ते मंदा हाल, इस बतरनी नै, मेरा करी दित्ता।

ते भित्त ब्हेड़दे गै मक्खियें आंह्गर एह् अ’न्नै-बाह्,
बाह्र जाने तांईं भित्तै कन्नै टक्करां मारै, –

प जेल्लै बाह्र जाने दी कोई लब्भै निं उसगी राह्
तां डौर-भौर होइयै बेही जा नबेकलै थाह्रै।

बिजन रिषमै दै जि’यां ‘प्रिज़म’’ ऐ बे-रंग होई जंदी,
ते ओदे बहु-बाजू जाविये बे-जान होई जंदे:

रूह् मेरे षा उं’आं गै एह् बे-प्रसंग होई जंदी,
ते मतलबहीन मेरे जीने दे उनबान होई जंदे।

में भित्त ब्हेड़ना तां मिक्की मेरी रूह् निसो मिलदी ;
प भित्त खोह्लियै बी तेरी कोई सूह् निसो मिलदी।

मौत

बे-स्हाबा दबदबा ऐ तेरा लोकें दे दिलें उप्पर,
ओह् मौते तूं भयानक एं, अचानक एं, अनुपम एं!

राज चलदा ऐ तेरा मकम्मल मैह्फलें उप्पर;
मनुक्खी चेतना उप्पर बी वाहिद तूंऐं हाकम एं।

बगदी हस्तियें गी फौरन रोकी लैन्नी एं मौते,
ते कैह्र ढान्नी एं बे-रैह्मी कन्ने काफलें उप्पर।

ओह् टूनेहारिये, बे-तरसिये, कुलैह्निये मौते, –
एह् अ’न्ना राज नेइयों चलना तेरा, म्हातड़ें उप्पर।

अति बलवान एं तूं लेकन क्हीकत एह् निं बिस्सरेआं,
जे तेरा राज निं चलना मना दे मामलें उप्पर।

दखल-अंदाज़िया दा तूं कदें बी जतन निं करेआं
मना दे मामलें दी क्हूमत चलदी ऐ मनें उप्पर।

तिरी डुआठना गी पार जेह्ड़ा बी करी जंदा,
उदै तै तूं मरी जन्नीं ओह् तेरे तै मरी जंदा।

ब्हान्ना

मिगी तूऐं गलाया हा, ”तुगी में संञा’लै मिलगी?“
निहालप चाएं-चाएं मि’म्मी ओह्की संञा दी कीती।

मिरी हस्ती हमा-तन-गोष होइयै उस गितै बलगी,
ते संञ ओह् बिजन तेरै बड़ी कठनाई च बीती।

बरान रात ही ओह् में गुजारी तारें गी गिनदे,
बगैर तेरै, जीने च मिरा लग्गी निं सकेआ मन।

तिरै बगैर मेरे सुआस बी होए हे षरमिंदे,
इनें गी ऊरमा मूजब लगा हा छोड़ना लेकन।

ख्याल इक्क छुत्त कीते दा, आया मना अंदर
तिरा मतलब हा संञ ओह्कड़ी जां संञ जीवन दी?

में इन्ना लीन हा तेरे फलेली जोबना अंदर;
बरीकी में निही समझी खरै उस तेरे बाचन दी?

तुगी में बलगा करनां-पर दुनियां नै गलाना ऐ,
”तिरै बगैर जीने दा एह् मेरा षैल ब्हान्ना ऐ!“

मरसिया (2)

में उंदी गल्ल सुनियै लोथा ब’ल्ल दिक्खेआ मुड़ियै,
उसी पनछानियै तड़फन लगी कम्बन लगी ही रूह्।

ते सारे पिछले चेते पीड़ें दे हाड़ै दै इच रुढ़ियै,
लगे हे निकलना बनियै, फ्ही मेरी अक्खीं दे हंजू।

पुझांदे होई मेरे अत्थरूं, मीं यार एह् आखन –
”कुसै दा जोर निं चलदा ‘वियोगी’ मौती दै उप्पर।

”सबर कर, छोड़ रोना,“ मिक्की, बार-बार एह् आखन,
”लखोई, सारें दे अंकूरें च, अजल ऐ, बिल-आखर

गलांदे, यार-बेल्ली, सोलां-आन्ने सच्चियां गल्लां,
बो होर कोई बी हैन्नी सो चरण सिंघा दै आंह्गर।

मीं दस्सो, सदमा ओह्दे मरने दा, कि’यां करी झल्लां,
जढ़ा जींदा रेहा म्हेषां हिड़े दे लिंगा दै आंह्गर?

हिड़े दे लिंगा आंह्गर गै बिलकुल स्वारथी हा ओ।
ओ एदे बावजूद षायरी दा महारथी हा ओ।

सबूतै दी लोड

ओ माता बैष्नो, तेरे करिंदे राषी न, तां गै,
एह् तेरा भगत बिजन दरषनें दै परती आया हा,

में तेरी षक्ती दे बजूदै गी नखेधेआ ओल्लै,
ते तेरी मैह्मा गी, पांडें दा षड़जंतर गलाया हा।

में लेकन नामुकम्मल आदमी आं, त्रुटियें दा पुतला?
तुगी नखेधियै, सोचा नां, एह् में केह् करा करनां?

तुगी नखेधने दा फैसला होऐ निं, एह् हुतला,
तुगी नखेधियै, में अंदरो-अंदर मरा करनां।

में तेरा भगत आं, मिक्की दना मरने दा डर हैन्नी ;
भसम कर राषियें गी जां मिगी, इन्साफ कर फौरन ;

सबूत देई दे इक्कै दृष्टि मारियै पैन्नी;
में तेरे छंदे करनां, मामला एह् साफ कर फौरन।

एह् मेरा फतबा फ्ही, जकीना च बदली निं जा कुदरै?
ते भगतें दे दिलें चा तेरा नां निकली निं जा कुदरै?।

जित्तो ते डीडो

द’मै हे ना-इन्साफियें दै फलसरूप मारे गेः
इक्क गोली नै, दूआ: छुरा, सीन्ने च खोब्भियै।

ते भामें, कारनामे, दौनीं गै धड़ें दे ष्हीदी हे,
प फर्क लगदा ऐ, इंदे च, ते, मीं चढ़दा रोह् बी है।

जितमल,-बावा जित्तो, बनी आ खुदकषी करियै,
प हक्क-तलाफी गित्तै, ओदी कुरबानी नपुंसक ही।

जालम सिक्खें गी बे-दखल कीता, डीडो नै मरियै
ते हिंसक करनियें बदलै, उदी करनी बी हिंसक ही।

मजूदा डोगरें दा, मानसक बतीरा ऐसा ऐ ;-
ओ मेले जित्तो दे लांदे ते डीडो गी भुलाई ऐठे!

रबेइया, उंदा अजकल होए दा बे-पीरा ऐसा ऐ,
ओ अपने हत्थें, अपने-आपा गी उस्सर बनाई ऐठे!

चतेरे चित्तरे, तुस डोगरी भिड्डो, बनी जाओ,
ते हक्क-तलाफी तांईं, जित्तो निं,-डीडो बनी जाओ।

रुतबे ते रवेइये

उदा हा नांऽ बूआ दित्ता, पर कनांऽ ठूठा हा, –
देआर, टाह्ली, पड़तलै च ओह् रौंह्दा हा रुज्झे दा।

उदा पेषा हा तरखानी, हुनरमंद ओह् अनूठा हा,-
भलामानस हा, भद्धर-लोक, कारीगिर हा पुज्जे दा।

मरूसी ओह् हा लम्बड़दार, उस्सै पिंडै च नाम्मी:
ब्रैह्मन जात ही ओह्दी, उदा पेषा बी उच्चा हा,

प बिक्ख लगदा हा ओ पिंडै दे बसनीकें गी तांह्म्मी,
की जे, तैंतरी ओ, अव्वल नम्बरा दा लुच्चा हा।

सारे लोक, उस पिंडै दे, (एह् सुनने च आया ऐ),
झुकियै, लम्बड़दारै गी गै, नमस्कार करदे हे,

(औह्दे, रुतबे ते जातां, श्री प्रभू दी माया ऐ),
ओ तां गै ठूठें दा डूंह्गा, दिली सतकार करदे हे!

दुनियां पूजदी ऐ हुनरें ते चंगे रबेइयें गी, –
बनियै रानियां बी, मान नेईं थ्होंदा ककेइयें गी।

लफ्ज़

‘वियोगी’ आखदा, लफ्ज़ें गी बरतो, समझी-सोचियै:
मर्हक्खे, लफ्ज़ें उप्पर, केईं भांती चढ़े होंदे।

ते इंदे, बाह्रले बतीरें दै, थल्लै दबोचियै, –
त्रिक्खे सूल, मिट्ठे लेपें दै अंदर मढ़े होंदे।

जली-फकोई दी रूहें गितै बनदे मलाई बी,
प अपने बानियें तांईं मते बारी न फाह् बनदे ;

किले चिनदे न चाएं दे प करदे न तबाही बी ;
पलै च पुरजकीने ते पलै च बे-बसाह् बनदे।

गलानी बे-ध्यानी बिंद जां लैह्जे दा बदलावा ;
दना अनचाहेआ जोर जां रकावट लटर-मस्तानी:

बदली दिंदे न, इंदे सुआतमें गी, बे-स्हाबा ;
जि’यां भांडें दै अनुसार, षकलां बदलदा पानी।

मखीरी न जां मरचीले- (खरे नतीजें दे हित्तो),
‘वियोगी’ आखदा, लफ्ज़ें गी सोची-समझियै बरतो।

संदोखें दियां जात्तरां

तिरी हस्ती दै इच्च, मेरे ततै-सतै दे तोपे,
ते मेरे ओठें उप्पर, सील-गर्म ओठें दा दबाऽ

तेरी षख़सीयता बषकार, मेरे जुंगै दे तुनके,
ते साढ़ी छातियें दी धौंकनी बिच्चा निकलदे साह् ;

तेरा जिस्म मेरे कासमां, कसबी कलावे च,
ते तेरे पैरें दी सरगंढ मेरी पिट्ठिया उप्पर ;

रूहां, रिझदियां ते पकदियां इस हिरखी आवे च,
जि’यां दाने भुजदे न भखी दी भट्ठिया उप्पर।

उत्तेजित, खर्पदे सुआतमा दे उच्चे दै कन्नै,
में मकदे कोलें दे ढेरा दा सेक, ठ्होरियै लैन्ना,

चमेली दी मलैम डंडला आंह्गर, मनै कन्नै
ओ अग्ग ठ्होरना तां ओदा सेक होंदा ऐ दूना।

तिरा बत्तर, मिरा बत्तर, भंवर बनी जंदे न रलियै,
संदोख जात्तरां पांदे न साढ़े, उंबली-उंबलियै।

प्यारा दा पासकूं

तराजू जिंदगी दा साफ-साफ दस्सा करदा ऐ:
दुखें दा पल्लड़ा भारा, सुखें दे पल्लड़े कोला ;

एह्सास, कमतरी दा कालजे च बस्सा करदा ऐ,
ते जिगरा इच्छमें दा होए दा ऐ पस्त ते हौला।

मना दी पस्तियें गी में ज्हारां हौसले दिन्नां,
मगर मुरझाई दी हीखी दी हैन्नी मुरदनी जंदी:

दिला गी जेल्लै बी झूठा दलासा, रौंसला दिन्नां,
मिरी क्हीकत-पसंदी रस्ते दी अड़चन बनी जंदी।

ओ मेरे हानियां, जदूं षा हैन्नी मेरै कोल तूं,
अदूं षा में सुआल्ली आं, कदूं ऐ तूं मिगी थ्होना?

जदूं बज्झग, मिरी भेठा तिरे प्यारा दा पासकूं,
बरोबर जिंदगानी दा तराजू ऐ तदूं होना।

एह् जिच्चर होग निं, दिला दी हालत इ’यै रौह्नी ऐ:-
सुखें दी भेठा षा दुखें दी भेठ भारी होनी ऐ।

बिजन आखे – गलाए दे

इसी में जानी नेईं सकेआ, मगर एह् ग्यान ऐ मिक्की,
जे खीर में ते मेरी जिंदगी नै खिंडी जाना ऐ।

ते इस अग्यानता दा पूरा-पूरा ध्यान ऐ मिक्की,
जे में नेईं जानदा, कुत्थें इदा खीरी ठकाना ऐ।

दषकां, इक्क-दूए दे अटुट्ट अंगें जन रेहियै,
मिगी लगदा ऐ जे अस हूनै-हूनै आं मिले अड़िये,

मलैम डूंडुएं उप्पर रंगीन बंगें जन रेहियै,
बड़ा दुख तुई बिदा करने लै होना अरबले अड़िये।

गौतम बुद्ध नै जि’यां बिजन बोल्ले-बुलाए दे
अपनी रूपवैंती त्रीमती दी सेज छोड़ी ही,

न-झूक, रातीं लै सुत्ते दे बिन आखे, गलाए दे,
तूं मेरे पैह्लुआ चा उट्ठेआं ते छोड़ेआं मिक्की।

तां जे मन एह् सोचै तूं निसो होई जुदा अड़िये
ते सिर्फ बक्ती तौरा पर एं होई गुमषुदा अड़िये।

जीने दा करिष्मा

में अपनी जिंदगानी दा सबूरा सेक लैता ऐ
इदे षा कपकपांदा, खर्पदा आवेक लैता ऐ

रेहा मषगूल में एह्दे षा खुषियां खूस्सने अंदर,
मज़ें गी, ओठ लाइयै, तोपा-तोपा चूसने अंदर

करोड़ां कम्म तां करने दी मिक्की बेह्ल निं थ्होई
फिरी बी मेरी एह् उद्दम-परस्ती घट्ट निं होई

नषा कीता में अपनी जिंदगी च किसमें-किसमें दा
एह् दारू जाबर ऐ सबनें षा, जीने दे करिष्में दा

बचपन च, लड़कपन च, जुआनी च, बढ़ापे च
रेहा मसरूफ़ में समेटदा खुषबुआं आपे च

मिगी एह् ऐ खबर जे सिलसला म्हेषां निं रौह्ना ऐ
ते निष्चत बक्तै उप्पर मेरी बी मौतै नै औना ऐ।

उदे औने दे बक्तै दा मगर लाना निं में लाना,
प जिसलै औग, लाना टालने गित्तै निं कोई ब्हान्ना।

केह् सच केह् झूठ

कृश्ण जी दी सजीली मूरतै दै सामनै आइयै,
पैंच्च पिंडा दे पुच्छन कुआरी माऊ गी इ’यां:-

”चड़ेले, मूंह् काला कीते दा ऐ, कुत्थें तूं जाइयै, –
कुआरे होंदे होई, दस्स गब्भन होई ही कि’यां?“

कुआरी मां बोल्लै, ”उच्चेओ, परमेषरो, पैंच्चो,
केह् बिजन मरदा दे बीरज दै, गब्भन होना निं मुम्कन?

तुस पूजा-जोग पांडुएं दी मां, कुन्ती थमां पुच्छो,
सूरज देवते नै जो कुआरी, कीती ही गब्भन।

जि’न्नै हस्ती बख्षी ही मसीहे गी चमत्कारी,
ओ कर्ता-धर्ता दुनियां दा सजाखा रब्ब कोह्का हा ?

मरियम माता, जिसगी पूजदी ऐ धरतरी सारी,
उसी पुच्छो हां पैंच्चो, जे जसू दा बब्ब कोह्का हा?

करगे केह् जे में आखां, मिरे सुखने च आया हा,
ते मिक्की पारवती दे, खसमै नै गब्भन बनाया हा?

छे ज’मा इक – सत्त चीजां

घृणा करदा ऐ, छें चीजें कन्ने अल्ला-हू-अकबर,
ते सत्तें चीजें गी अल्ला-हू-अकबर पाप मनदा ऐ।

ते जेह्ड़े अनसुनी करदे न इस गल्ला गी बख़्तावर,
ओ उंदी बांगें ते दुआएं गी कदें निं सुनदा ऐ:-

घमंडी अक्खियां ; मसूमें दी रत्तू रंगोए हत्थ ;
झूठ बोलदियां जीभां ते षडजंतर रचांदे दिल ;

गवाहियां झूठियां देइयै, जो झूठै गी बनान सच्च ;
ओ डगरां फगड़ने आह्ले कुकर्म जिंदी ऐ मंज़ल ;

ते खीर ओ जिढ़े सदभाव निं, फुट्टां पुआंदे न।
रबेइये सत्त उप्परले उसी बिलकुल निं भांदे न।

जे परम मस्ती दै काबल एह्का मन बनाना ऐ
ते जीवन-कुंडै गी भरना ऐ फैल-सूफियें कन्ने,

ते असलै च तुसें अपना सुखी जीवन बनाना ऐ।
तां छिन्ना पाओ पक्का एह्की सत्तें बस्तुएं कन्ने।

नैहें दे नषान

पूरे पं’जियें साल्लें परैंत्त, में उसी मिलेआ,
कलेवर मत्थे दा बक्ता नै हा चरूना कीते दा ;

बग्गे कनपटी उप्पर, मलंग्ग साधवी हुलिया ;
दाढ़ी त्रटमटी: उमरै नै जादू-टूना कीते दा।

सिरा पर बाल बिरले ; झुरड़ियें दा जाल मुंहा पर,
आखो रेलवे-लाइने दा, हू-ब-हू होऐ नक्षा।

पर पूरे पं’जियें साल्लें परैंत्त उसगी दिखदे-सर’,
मेरा दिल लगा हा धड़कना, बे-काबू बे-त्हाषा।

संभोगी चेतें चींढू भोड़ियै, मी अगरसर कीता ;
मनै च मखमली, मनमौजें दा बज्झी गेआ तांता:

उसी कुआलेआ में, उ’न्न एह् परता मगर दित्ता,
”माफ करना जे हैन्नी सो में तुसें गी पनछांता !?“

बो मेरे मुड़दे गै, घंडी दै उप्पर बन्न-सब’न्ने,
नषान अपने नैंहें दे फटक्क, उ’न्नै पनछाने।

देरा च न्हेर ऐ

मटोटर होइयै, जेल्लै यार, यारें षा मनींदे नेईं,-
घड़ी ओ होंदी ऐ: कौड़ी, कुलैह्नी, काली, अपषगनी।

बज़ाह्र जीन्नें आं, बो दरअसल बिलकुल गै जींदे नेईं,-
हां, तेरे रोह्-रोस्से दा, असर एह् होंदा ऐ सजनी।

तिरै बगैर गुज़रे दे खिनें दा अनमना जुस्सा ;
उचाट ते दुआस, मरियल ते मुरझाया होंदा ऐ:

हर इक बस्तुआ दा रंग लगदा पीला ते भुस्सा,
ते लगदा बिजन तेरै जीन जीना ज़ाया होंदा ऐ।

तिरी माफी दा मुतलाषी, गलाऽ करदा ऐ सैह्मियै ;
मिगी हून तौले-तौले जे तूं माफी नेईं करी सकगा,

त्रान रौह्ग मेरी म्हेषां, तेरी गल्तफैह्मी ऐ;
में षायद अपनी गल्ती दी तलाफी नेईं करी सकगा।

तूं चिर लाइयै जे आई: भामें मेरी रूह् खिड़ी जाह्गी,
प लाज़म निं जे लागर जुस्सा बी मेरा हिड़ी जाह्गी।

नैहें दे नषान

पूरे पं’जियें साल्लें परैंत्त, में उसी मिलेआ,
कलेवर मत्थे दा बक्ता नै हा चरूना कीते दा ;

बग्गे कनपटी उप्पर, मलंग्ग साधवी हुलिया ;
दाढ़ी त्रटमटी: उमरै नै जादू-टूना कीते दा।

सिरा पर बाल बिरले ; झुरड़ियें दा जाल मुंहा पर,
आखो रेलवे-लाइने दा, हू-ब-हू होऐ नक्षा।

पर पूरे पं’जियें साल्लें परैंत्त उसगी दिखदे-सर’,
मेरा दिल लगा हा धड़कना, बे-काबू बे-त्हाषा।

संभोगी चेतें चींढू भोड़ियै, मी अगरसर कीता ;
मनै च मखमली, मनमौजें दा बज्झी गेआ तांता:

उसी कुआलेआ में, उ’न्न एह् परता मगर दित्ता,
”माफ करना जे हैन्नी सो में तुसें गी पनछांता !?“

बो मेरे मुड़दे गै, घंडी दै उप्पर बन्न-सब’न्ने,
नषान अपने नैंहें दे फटक्क, उ’न्नै पनछाने।

ढक्कन

जि’यां खट्टी दी कुन्नी च गरमोंदे सलूने दा,
चैकै बौह्ने आह्लें गी उदा बुआल नेईं लभदा।

सुषील लोकें दे, उआं गै, ज़ैह्नी ब्हा-बलूह्ने दा,
ज़ाह्री तौरै पर प्रचंड खद्द-ओ-खाल नेईं लभदा।

प जे कुन्नी दा ढक्कन बिंद-क मूंहा परा ढाओ,
तां भाप गड़कदे सलूने चा उठदी गगन-धूली।

जे षील चिंतना दी षिद्दता गी जानना चाहो,
तां हूल सोझां लेइयै, उदा मरकज़ देओ हूली।

उदी नाभक दी उक्खम, बे-करारी, उग्गरता दिक्खो,
उदे मुद्दे दे मर्मा दी ब्यापक लीह् पनछानो,

उदी रूहा दी चेची ते टकोधी मुखरता दिक्खो,
ते ओह्दा ब्यागर बिसफोटें भरोचा जीऽ पनछानो।

‘वियोगी’ दे सुबक अक्खर, मिलनसारी ते मिल-बरतन,
छपैली रखदे न बाकें दा बे-अन्दाज़ पागलपन।

नज़रें षा ओह्लै जढ़ां

मन्हासें दे घरै आह्ली, मरूसी बाड़ी दै लाग्गै,
मठोइयै, झौंगरी आया हा जेल्लै बूह्टा अम्बा दा,

तां उंदी बाड़ी अंदर मैंह्दिया दी आड़ी दै लाग्गै,
खलार पांदा हा बेल्लै-कबेल्लै, बूह्टा अम्बा दा।

कुड़ी बड्डी, मन्हासें दी, जदूं जुआंटड़ी होई,
तदूं उंदे घरै अ’ल्ल, अम्बै आंह्गर, में बधन लगेआ।

ते रोज-रोज मेरी आतमा इष्कै नै झनकोई:
ते मेरा बूर, उंदे सुथरे बेह्ड़े च किरन लगेआ।

उनें, मैंह्दी दी आड़ी आह्ली, बाड़ी दी सफाई तै,
हा कप्पी ओड़ेआ मुंढा थमां अम्बै दे बूह्टे गी ;

ते अपनी मान-मर्यादा ते कुड़ी दी भलाई तै:
मनाही कीती ही उसी मिरे नै मिलने-जुलने दी।

मगर मन्हासें दी बाड़ी च, उंदी नज़रें षा ओह्ल्लै:
जढ़ां न अम्बै दियां फैला करदियां, जिमीं थल्लै !!!

सुआल गै सुआल

मुकम्मल कम्म केह्ड़े होए ते बचेआ ऐ केह् बाकी?
सफर होआ ऐ किन्ना, बाकी ऐ किन्ना सफर बचेआ?

इस फानी जिंदगी च, होर किन्ने सुआस रेह् बाकी?
ते मेरी अलबिदा षा पेषतर ऐ किन्ना चिर बचेआ?

मी अपने चेचे सफरै दी ही, कुस बेल्लै खबर होई?
में कोल्लै फैसला कीता हा अपनी चेची मंज़ल दा?

ते कोह्के मोड़ा उप्पर, मेरी कोषष बे-असर होई?
ते कोह्के इच्छमै उप्पर, मिगी अबूर हासल हा?

मनुक्ख जिंदगी दे मोड़में रस्तें प चलदे लै,
एह् अपने आपै षा, कदें-कदाली पक्क पुछदा ऐ।

मसूस, अंतर-ग्यान करदा ऐ लाग्गै अजल जेल्लै,
सुआल अपने आपै गी ओ चान-चक्क पुछदा ऐ।

ते भागषाली न जेह्ड़े उसी, देई सकन परता:
”जढ़े कम्मै गी फड़ेआ हा, उसी पूरा करी दित्ता।“

भविक्खबानी दे नीरन

में राजा बनना ऐ जां रंक, जां मी राहू-केतू नै,
षनी नै सार मेली-मेलियै, नकारी देना ऐ।?

मी नख़्लिस्तान थ्होने न, जां मी जीवन दी रेतू नै:
सोआब’ मंज़लें दे दस्सी-दस्सी मारी देना ऐ?

मिरे टिबड़े गी पढ़ियै, पंता मिक्की, की सुनाऽ करनां?
तूं ग्यानी-ध्यानी एं, मन्नी लेआ, बो दस्सियै मिक्की,

मिरे अगले दिनें दा नंद कैह्ली किरकरा करनां,
भबिक्ख-बानियें दे नीरनें च कस्सियै मिक्की?

अगाड़ी दे दिनें बारै, बिजन जाने, मी जीने च ;
जकीन कर मिरा पंता, बड़ा मज़ा ई आवै दा:

दना-हारा बी नंद रौंह्दा निं कताब, पढ़ने च,
अगर कोई ‘खीर’ दस्सै, पढ़ने षा पैह्ले कताबै दा।

मिरा जीना अपूरब ऐ जां अदना ऐ जां बे-मैह्ने,
में एह्दा नंद लैना ऐ, बिजन भबिक्खा गी जाने !

ओसर कौम

बरीकबीनी नै तरीखै दा मुताला कीता तां:
दना-क बाकफी मीं अग्गै-पिच्छैं नै तदूं होई:

जदूं षा डोगरा करदार होआ हीन ते नीमा:
रसम दुख़्तर-कुषी दी एस कौमा च षुरू होई ?

बड़ी मुद्दत थमां चाह्न्नां इलाज, इस अलालत दा,
बड़े हरबें दा इस्तेमाल कीता ऐ इदे तांईं।

मगर इलाज नेईं मिलेआ मिगी एह्की ज़लालत दा ;
अनैंत्त ऊरमा अजें तगर झल्ली जिदे तांईं।

में खीर पुज्जेआं, मजबूर होइयै, इस नतीजे पर,
जे सारे डोगरे मरदें गी में खस्सी करी ओड़ां।

ज़ैह्नी तौरा पर, पैह्ले गै जेह्ड़ी कौम ऐ ओसर,
उसी ओसर षरीरी तौरा उप्पर बी करी ओड़ां।

करां इलाज इस कौमै दा करियै मरदें गी ओसर,
करी ओड़ां नकारे बैंह्तरें गी कारी दे खच्चर।

रूह् ते जुस्सा

चिखा चा निकलियै, उठदे, घने, धुआं दे मरगोले,
संदेसा फैसलाकुन ते अखीरी न देआ करदे।

षरीर फूकै दे, ब्हाऊ च कम्बन अग्गै दे षोले:
अरूज खूसियै मेरा, सगीरी’ न देआ करदे।

मझाटै, साढ़ियें रूहें दै, जेह्ड़ा रस्ता हा न्हेरा,
उंदे पर चलने तांईं इक्क-मात्तर गै ज़रीहा हा।

बरोबर रोषनी सुटदा सुडौल जुस्सा ओ तेरा,
अवेकी हिरखै दे तेला नै टमटमांदा दीया हा।

मीं मन्ज़र याद ऐ: होना तेरा मेरे कलावे च,
ते होना तेरे पिस्तानें दा मेरे खौह्रे हत्थें च,

ते घलियै इक्क होना, साढ़ा ओ, हिरखा दे आवे च,
ते मेरी हस्ती दा हिड़ना, मलैम, गोरे हत्थें च।

बगैर रूहां मिलने दै मज़ा मुम्कन निसो होंदा,
एह् मेल रूहें दा जुस्सें बिजन लेकन, निसो होंदा।

निजियत दा कदरदान

बुरे बक्तै दै बेल्लै, साथ जेल्लै छोड़ेआ यारै,
घरै दे बाह्रा में तुआरी ओड़ी नांऽ दी तख़्ती।

ते जेल्लै डाकिये नै पुच्छेआ, मिक्की, मिरै बारै,-
अदूं गुमनामी च छपैली लैत्ती अपनी बद-बख़्ती।

प में सोचन लगा जे ओ मनो-मन सोचा दा होना,-
”छपैलां करने राहें नेईं छपैलन होंदियां पीड़ां।“

प एह्दै कन्नो-कन्नी गै जकीनन सोचा दा होना,
”कदें कुसै दै कन्ने बी निं बंडन होंदियां पीड़ां।“

सुआल पुच्छियै उस मेरै पासै दिक्खेआ इ’यां
मिगी लग्गा जे मेरी षकला गी पनछानदा ऐ ओ।

ते नज़रां नीमियां करियै हा ओ परतोइआ जि’यां,
मिगी लग्गा जे मेरी दुर्दषा गी जानदा ऐ ओ।

उसी मेरा रवेइया चंगा लग्गा जां बुरा लग्गा?
पताा निं मीं, मगर ओह्दा रवेइया मीं खरा लग्गा।

लोथ – पूजन

में सूली चढ़ने दा ऐलान कीता तां एह् सुनदे गै,
फटाफट द्रौड़ियै आए हे बखले बी ते सज्जन बी।

ते बावजूद काह्ली दै, लेई आए हे औंदे लै:
चिखा तांईं देआरी लक्कड़ी, मुरदे तै कप्फन बी ;

ते आइयै मन-घड़ैंत्त क्हानियां घड़ना लगे ज्हारां,
ते मेरे झूठे चमत्कार ओह् गिनना लगे ज्हारां।

कुसै नै पुच्छेआ निं मीं, जे में की आं मरा करनां?
ते सींह्-जुआनी बेल्लै खुदकुषी में की करा करनां?

ओ मुरदें दे पुजारी होए किष मसरूफ़ हे ऐसे,
नड़ोऐ दी तेआरी इच ओ मिगी बी भुल्ली गे।

ते मेरे कोला बी मंगन लगे समाधी तै पैसे,
गुराही च नेह् रुज्झे जे ओ सूली बी भुल्ली गे।

में, तां ऐलान कीता, ”लोको में ईसा निसो बनना,
ते अगली नसलें तांईं मन-घड़ैंत्त किस्सा निसो बनना।

चलदा – फिरदा मुरदा

”मोआ, मरी जानेआ, खैह्ड़ा बी छोड़ खा नेईं मग्गा,
की इन्नां तंग करना लाया ऐ, मषटंडेआ मिक्की?“

तरारे बिच्च आइयै, माऊ नै द्रंडेआ मिक्की।
मरी जाने दा फतवा, चित्ता गी इन्ना बुरा लग्गा,

जे रोंदे होई, में सोचन लगा, जे में मरी जाह्गा,
तां मेरे साथी जागतें दै कन्नें आइयै कु’न खेढग?

में कोह्दे जम्मै अपने गुल्ली-डंडे गी धरी जाह्गा?
ते कु’न गलेलै गी ते कौड्डियें गी सांभियै रक्खग?

ओह् मेरे बाल-कालै दा बड़ा संजीदा मसला हा,
मरी जाने दी गल्ल सुनियै, ज़ार-ज़ार रोया में।

बो बालग होंदे गै जद हाल दिक्खेआ में दुनियां दा,
तां पौंदे-सट्ट गै इक चलदा-फिरदा मुरदा होआ में ;

जिदे इच रत्त बी, त्रान बी, लेकन ओह् रूह् हैन्नी।
जिदी बेजान करनियें दा ऐंत्त ते षुरू हैन्नी

समझोते थमां इनकार

सरासर सैह्जता नै जीन्दे लगदे न मिगी सारे ;
कमर-तरोड़ जतनें दै बिजन दिक्खां जिद्धर में।

अथक्क कोषषें दै बावजूद बी मगर, प्यारे ;
हमेषां जिंदगी च भोगदा आयां दलिद्दर में।

में जिल्लै, सरसरी तौरा पर परखां जिंदगानी गी,
ते सोचां, की गुज़ारी ओड़ी ऐ, फाके-फकीरी च?

बड़ी कठनाई कन्नै रोकनां अपनी गलानी गी,
ते फ्ही गलतान होइयै, (झूरनां,) अपनी सगीरी च।

मगर गौरा दे कन्नै परखियै लगदा पता मिक्की,
जे सैह्ज दौलतें तांईं ऐ आपा बेचना पौंदा,

ते हर पल दिक्खना पौंदा ऐ जोरा आह्लें दी बक्खी,
ते भामें जी करै रोने गी, फ्ही बी हस्सना पौंदा।

मिगी ओल्लै, फकीरी, तंगी, तुरसी बी खरी लगदी ;
दलिद्दर, किरसदारी, सुक्खी-मिस्सी बी खरी लगदी।

गुज़ारषां

ओ मेरी नज़्मो, गीतो, ग़ज़लो, तुस र’वेओ सदा बगदे
ते मेरे अक्खरें दी मानसूनो, सुक्केओ निं तुस,

ते सौन, भाद्रों दे म्हीन्नेओ, हून मुक्केओ निं तुस:
मिगी तुंदे सैलानी तौर-तरीके खरे लगदे।

तुंदी सेजलें नै, तुंदियां मिली करी तपषां,
भुलान सारियां, कुलैह्नियां, बे-पीरियां हवसां।

सचज्जा जीन तां तुंदै मुजूं गुज़ारन होंदा ऐ,
पवित्तर जज़्बें दा तुंदै मुजूं उसारन होंदा ऐ।

फ्ही, चूं’के सुक्की-मुक्की जाना तुंदा बी जरूरी ऐ,
अपने जाने षा पैह्लें, मीं दस्सी ओड़ेओ यारो।

तुसाढ़ै बिजन निं जीन जीना झूरी-झूरियै,
मिगी तुस झूरने तैं इक्कला निं छोड़ेओ यारो!

एह् जीना-मरना ते दुनियां च हर-कुसा नै होंदा ऐ,
प तुंदा साथ नेक-किस्मतें आह्लें गी थ्होंदा ऐ।

दृष्टिकोन

में इक स्कूला दा, कोई त्रै-कु म्हीन्ने मुलाजम हा,
ते बच्चें नै बड़ा गै गूढ़ा ताल-मेल हा मेरा।

संजीदा ते सरोखड़-सीलमी, मेरा सुआतम हा;
गलांदे न, पढ़ाने दा तरीका षैल हा मेरा।

मगर हैडमास्टर (मालक बी हा जेह्ड़ा स्कूला दा),-
मिगी आखन लगा, ”जे ओदे षा निं आखेआ जंदा

प माल्ली हाल इन्ना जैदै ऐ भैड़ा स्कूला दा,
स्कूला च, तुसें गी रक्खना, बारा निसो खंदा।“

उसी पता हा, मीं पता ऐ, एह् गल्त-ब्यानी हीः
जिढ़ी दलील देइयै, उ’न्नै मीं मकूफ कीता हा।

ते ना-इन्साफी गी जरना, भाएं, मेरी नदानी ही,
प में चुप्प-चाप, ना-इन्साफिया गी होन दित्ता हा:-

छड़ा एह् सोचियै, बजह कोई जरूरी होनी ऐ,!
बचारे दी कोई अपनी कड़ी मजबूरी होनी ऐ!?

भोगी मषवरे

तूं साद्दे दुनियां षा चोरी, देआ करनी एं मीं, लेकन,
पता नेईं दुनियां गी? एह् सोचना तेरी नदानी ऐ।

एह् इष्कै दे इषारे, दुनियां समझी लैंदी ऐ फौरन,
इनें गल्लें च मल्ला, दुनियां एह् बड़ी स्यानी ऐ।

की परसा पूंझियै, कुषादा मत्थे दा, तूं फ्ही कुड़िये,
चुराइयै नज़रां सारें षा, मिरै ब’ल्ल सुट्टै करनी एं?

मिरै ब’ल्ल दिक्खियै, नज़रां झुकाऽ करनीं एं की कुड़िये?
जढ़ां कैह्ली तूं, सम्भवताएं दियां पुट्टै करनी एं?

छपैली, रक्खेआं तूं तत्तियां भुक्खां ध्याड़ी लै,
इनें गी दस्सने दा एल्लै ते फायदा निसो होंदा!

जिढ़ी करनैलें दे घरै दे लैंह्दे आह्ली बाड़ी ऐ,
उत्थें भुल्लियै बी, रातीं बेल्लै कोई निसो औंदा।

ते बाड़ी दी बिहाड़ी च जगह बनाई दी ऐ में;
मलैम पत्तरें दी सेज बी बछाई दी ऐ में।

बाह्वे दे तीरथ दा बनज – बपार

त्रोड़न लगदी ऐ छिल्ली तै धम्मना दे जद पत्तर,
सुडौल, बांकड़ी, गोरी कुड़ी हाम्बी करी उबड़े:

बड़ी गै मुष्कलें रौंह्दे पड़े दे, कुरते दै अंदर,
मलैम, गोरे, अंगी-हीन, दो मम्मे उदे तगड़े।

कुड़ी दी मुफ्लिसी लब्भै निसो करदी बिधाता गी!?
में छिल्ली चाढ़दा बाह्वै, मगर बेकार ऐ इब्बी:

पंतें बेची ओड़े दा ऐ बाह्वे आह्ली माता गी;
ते जम्मू दे बषिंदें तै बनज-बपार ऐ इब्बी!

कन्नी मारदी, लेफड़ पतंगै आंह्गर रूह् मेरी,
उडदी जंदी ऐ जि’यां होऐ गुड्डी कटोई दी:

ओ कुड़िये जम्मू दे रवेइये मूजब किसमत एह् तेरी,
दरैंह्का उपर, दरकोलें दै आंह्गर ऐ टंगोई दी।

‘वियोगी’ बांकड़ी कुड़ी गी आखै, आ रली जाचै ;
ते जम्मू छोड़ियै कुदरै, खरी थाह्रा चली जाचै।

सांभै षा बड्डी अग्ग

मिरा ख्याल हा जे इक्कियें साल्लें दे बकफ़े च,
अंगारा इष्कै दा मकी-मकी हिसली गेआ होना?

मिरे बग्गें दे ठंडे-ठार ते बरफानी तोदे च,
इदा बजूद हिसली-बिसलियै रली गेआ होना?

प कल्ल इक्कियें साल्लें परैंत्त दिक्खियै तुक्की,
फटक्क मेरे जज़्बें दी बंगेर भड़की उट्ठी ही।

ते जि’यां फगड़दी ऐ अग्ग, झट्ट लक्कड़ी सुक्की,
एह् मेरी रूह् तेरी गरमियै नै फूकी सुट्टी ही।

मिगी खदषा होआ, इष्कै दे उच्चे लोरे दिक्खियै:
फकोई जानी ऐ तेरी घ्रिस्ती एह्की अग्गा च।

तूं जेह्ड़ी जाच जीने दी बगैर मेरै सिक्खी ऐ:
सुआह् होग मेरे इष्कै दी आवेगी अग्गा च।

एह् अग्ग मीं सेही होई ही मेरी सांभै षा बड्डी,
में तांहियै दिक्खियै, पनछान तेरै कन्ने निं कड्ढी।

बक्त ते सुआल – जुआब

उब्बी बक्त हा जे बक्ता दा घाट्टा निहा बिलकुल:
तूं ओ सुआल ही, पता निहा जेदे जुआबा दा।

ते बक्त मेरै उप्पर पेदा हा किष नेहा मुष्कल,
जे एह्दा हल्ल कोई नेईं हा, समझै च आवा दा।

जुआब दी तपाषा च रेहा में भड़कदा सारै;
जुआबे थाह्र थ्होए लेकन मीं, सुआल हर थाह्रै।

बे-स्हाबा बक्त हा ते लेइयै में सारें सुआल्लें गी,
रेहा गिनदा, जुआबहीन ते बीरान साल्लें गी।

बो मेरी तेरी आवेगी मलाटी होने दै मगरा,
मिरे सारे सुआल्लें दा जुआब तूं देई गेई ही।

ते इस लाना-फरोषा गी जकीन औने दै तगरा,
मिरे बक्ता गी तूं गै चोरटिये, चोरी लेई गेई ही !

ते हून मेरा मन करदा ऐ, तुक्की सख्त मिलने दा,
मगर मिलै निं करदा तेरे षा मीं बक्त मिलने दा।

षानदार दीबाचे – छिछले मज़मून

जदूं कुंवर ‘वियोगी’ डोगरी अदबा च हा, आया,
बड़ा गै रौला-रप्पा हा, अनैंत्त खोखलापन हा।

ममूली, मो’तबर लोकें दा इत्थें बोल-बाल्ला हा,
इदी सरगर्मियें च झूठ हा ते दोगलापन हा।

चलैंत्त म्हावरे छिछले हे ते फिकरे टरें आह्ले,
दीबाचे षानदार हे मगर मज़मून अदने हे।

नकलची बुद्धी-जीवियें दे हे, दा’वे टरें आह्ले,
भरोचे, पोथियें दे, नकलची सोचें नै पन्ने हे।

बड़े चाऽ लेइयै आया हा, मगर थोढ़े दिनें च गै,
ओ एह्दा बातावरण दिक्खियै दोआस होआ हा;

छिछले डोगरी अदबा च, औंदे गै, खिनें च गै,
उसी इक साह्-घोटू घुटनै दा एह्सास होआ हा।

अजकल तां ‘वियोगी’ कल्ले बेहियै लिखदा रौंह्दा ऐ,
ते बेहियै ”मोकलै“ सारे तमाषे दिखदा रौंह्दा ऐ।

ठंडा ऐंट्ट

तूं मेरै कोल ही ते जीने दा सुआद हा नोखा,
ते अपनी, जीने दी म्हारत दा अत्त गरूर हा मिक्की।

रंगीली गतियें-बिधियें दा बी हर इक रंग हा चोखा,
गमान हा, जे हासल, जीने प, अबूर हा मिक्की।

मीं तां गै तूं जदूं गलाया जे गरूर नेईं चंगा,
तुगी द्रंडेआ हा में, बड़े गै खौह्रे लैह्जे च,

ते जिल्लै तूं मिगी गलाया हा मूरख ते बे-ढंगा,
कसैली कौड़तन घुली गेई ही मेरे मज्जे च।

प दूर होइयै तेरे षा पता लग्गा ऐ मीं जिंदे,
नषा सब जीने दा तेरै बगैर उ’ल्ली जंदा ऐ,

तिरे बगैर ऐंट्ट ज़िंदगी दा भखदा निं जिंदे,
ते सारा गौह्-गमान म्हारतै दा भुल्ली जंदा ऐ।

गरूर, गौह्-गमान, तेरै उप्पर गै मुन्हस्सर ऐ।
ते मेरा जीन-ज्हान, तेरै उप्पर गै मुन्हस्सर ऐ।

बे-बाजब हक्क

मिगी चाही सकी निं तूं, तुगी में बे-पनाह् चाहेआ।
दिला च बिजन तेरै, बिंद बी संतोष निं अड़िये,

ते तेरी बे-रुख़ी नै परती ओड़ी जीने दी काया,
पर एह्दै बिच्च तेरा बिंद बी ते दोष निं अड़िये।

जदूं कुआलियै तुक्की, दिला दी गल्ल दस्सी ही,
तूं चुप्प-चाप रेही ही, कोई परता निहा दित्ता।

भां, तेरी हस्ती, मेरी हस्ती दी नींहें च बस्सी ही,
मगर तूं चुप्प रेहियै बाजबी इन्कार हा कीता।

कुसै गी हिरख करना, हर कुसै दा हक्क ऐ जिंदे,
प हिरखै दी सुगम बिधिया दा एह् असूल ऐ पक्का:-

जे हिरखी हिरखै दै बदलै कदें बी हिरख निं मंगदे,
ते हिरखै बदलै हिरख मंगना, बिलकुल ऐ बे-हक्का।

तूं मिक्की चाही सकी निं, मरजी ही तेरी, खुषी तेरी,
मगर मसूस हाल्ली तिक्कर में करना कमी तेरी।

खड़ुत्त बक्त – चलैंत्त माह्नू

दुनियां दे स्यानें दा जकीन हा बड़ा पक्का, –
”खड़ुत्त धरतरी चगिर्द सारे तारे घुमदे न।“

मगर गलेलियो नै, आखियै, लाया इसी धिक्का, –
”चगिर्द सूरजै दै एसदे सेआरे घुमदे न।“

लुकाई ही स्यानी, इस मंतक करी होई,
ते दुनियां दे ज्ञानै च अति बढ़ोतरी होई।

प दुनियां दे स्यानें गी जकीन ऐ अजें तिक्कर,-
”खड़ुत्त माह्नूऐ चगिर्द बक्त लांदा ऐ चक्कर।“

प मेरे स्हाबें बक्तै दै चगिर्द माह्नू घिरदा ऐ,
ते बक्त इक्क थाह्रै गै खड़ुत्त रौंह्दा ऐ लोको,

ते माह्नू ब’ल्दै आंह्गर इसदै चफेरै फिरदा ऐ।
प बक्त कोह्लुआ दै आंह्गर साकत होंदा ऐ लोको:-

खड़ुत्त रेल-गड्डी जि’यां ओल्लै चलदी सेही होंदी,
कोल लंघदे, हाल्ली-के चला दी गड्डी दूई होंदी।

Copyright Kvmtrust.Com